Nếu Hà Nội có Sông Hồng, Nghệ An có sông Lam, Hà Tĩnh có sông La…thì về với Quảng Bình bạn sẽ được biết đến với dòng sông Nhật Lệ. Một dòng sông gắn liền với những cuộc chiến tranh ác liệt, biết bao nhiêu bom đạn nằm yên dưới dòng sông, biết bao chiến sĩ đã ngã xuống nơi đây để bảo vệ Tổ Quốc, vì độc lập dân tộc.
Đôi nét về sông Nhật Lệ
Bắt nguồn từ núi U Bò, Co Roi thuộc dãy Trường Sơn chảy ra Biển Đông tại cửa Nhật Lệ. Sông Nhật Lệ có tổng chiều dài 85 km bao gồm hai nhánh chính: sông Long Đại (hay Đại Giang) chảy qua huyện Quảng Ninh và sông Kiến Giang chảy qua huyện Lệ Thủy, gặp nhau ở Trung Quán.
Nhìn từ trên cao, dòng sông Nhật Lệ như một dải lụa dài, óng ánh uốn quanh và ôm trọn toàn thành phố Đồng Hới, thuyền bè ngược xuôi tấp nập.
Mặt trời lên vượt khỏi cồn cát Bảo Ninh, đứng ở bờ phía Nam sông Nhật Lệ nhìn về hướng Đông sẽ thấy những tia nắng lấp lánh sáng rực một vùng dài hàng trăm mét. Sông Nhật Lệ cứ nên thơ, lãng mạn, bình dị như vậy từ ngàn đời.
Người dân Đồng Hới ở đây vẫn có thói quen ra bờ sông ngắm mặt trời mọc, ngắm nhìn vẻ đẹp đã quá đỗi thân quen nhưng chưa bao giờ thôi trầm trồ.
Tham khảo bài viết dưới đây để trang bị những kinh nghiệm du lịch Quảng Bình siêu đầy đủ:
Những chiến tích lịch sử ghi dấu trên dòng sông Nhật Lệ
Sông Nhật Lệ trước đây được gọi là sông Đại Uyên. Theo lịch sử ghi chép lại, từ thời Văn Lang, Âu Lạc, khi vua Hùng dựng nước thì nước ta đã có 15 bộ (tương ứng với 15 tỉnh). Từ dãy núi Hoành Sơn trở vào trong gọi là bộ Việt Thường. Đến các triều đại Tần, Hán, Đường khi nước ta bị Trung Quốc thôn tính, sau đó chúng chia làm các quận huyện để dễ bề cai trị.
Thời nhà Tần vùng đất Quảng Bình thuộc quận Tượng Lâm, đến thời nhà Triệu đổi thành quận Cửu Chân, sang thời Tây Hán thuộc quận Nhật Nam. Cuối thời Đông Hán, bộ tộc Khu Liên lợi dựng nhà Đông Hán suy yếu đã nổi dậy chiếm Tượng Quận và Nhật Nam lập nên Lâm Ấp (Chiêm Thành sau này). Quảng Bình là vùng ranh giới thời Đại Việt và Lâm Ấp.
Năm 1063, do Chiêm Thành thường ra quấy nhiễu nên vua Lý Nhân Tông đã đích thân vào Nam. Ở đây ông chọn thái uý Lý Thường Kiệt làm nguyên soái chỉ huy 5 vạn quân theo đường thuỷ tiến vào cửa biển Nhật Lệ, đánh bại quân Chiêm, bắt sống Chế Củ và trả lại chủ quyền của Đại Việt ở ba châu Bố Chính (nay là 3 tỉnh Tuyên Hoá, Quảng Trạch, Bố Trạch), Địa Lý (nay là Lệ Thuỷ và Quảng Ninh), Ma Linh (nay là Quảng Trị).
Năm 1074, mặc dù Chế Củ chết nhưng người kế vị vẫn lại đánh chiếm 3 châu. Năm 1075, vua Lý Nhân Tông cử Lý Thường Kiệt vào bình định lại, chính thức vẽ bản đồ ranh giới ba châu, đổi lại tên của nhiều địa danh trong đó có tên sông Nhật Lệ.
Năm 1570-1786 (Thời Trịnh – Nguyễn phân tranh) với xung đột vũ trang gần nửa thế kỷ (1627-1672) giữa Đàng Trong và Đàng Ngoài thì chiến trường chính là miền Bố Chính, từ đèo Ngang đến Nhật Lệ.
Trong cuộc chiến Trịnh Nguyễn, quân Trịnh thống trị ở đèo Ngang đến bờ bắc sông Gianh. Bờ nam sông Gianh đến sông Nhật Lệ là tuyến phòng thủ của quân Nguyễn với những thành lũy chắc chắn do Đào Duy Từ tổ chức xây đắp, nổi tiếng như luỹ Thầy dài 18 km, luỹ Trường Dục dài 10 km. Hiện nay, di tích Lũy Thầy, Quảng Bình Quan, thành quách của thời Trịnh Nguyễn vẫn được bảo tồn.
Trong Chiến tranh Việt Nam (1954-1975), không lực Mỹ đánh phá miền Bắc Việt Nam, chiến tranh ác liệt nhất tại tỉnh Quảng Bình – trọng điểm tiếp tế lúc bấy giờ. Những trọng điểm nổi tiếng ác liệt, lưu dấu nhiều chứng tích chiến tranh nơi đây phải kể đến như: phà Long Đại (nay là cầu Long Đại), phà Xuân Sơn, phà sông Gianh (cầu Sông Gianh), đèo Ngang, quốc lộ 1, đường 15, hệ thống đường 559 (đường Trường Sơn, đường mòn Hồ Chí Minh), thành phố Đồng Hới, cửa biển Nhật Lệ.
Dòng sông Nhật Lệ – chứng nhân của một thời gia đình chia xa lại là nơi đoàn tụ của một gốc giang sơn Miền Trung ruột thịt. Con sông cũng như mẹ hiền nhận vào lòng dòng nước mắt và tất cả những phần trang trọng của lịch sử. Nó đang hòa chung với ý chí kiên cường của dân tộc đang chảy cùng dòng Nhật Lệ tiến về biển khơi bao la.
Vẻ đẹp bao quát từ dòng sông Nhật Lệ
Nằm ngay trung tâm thành phố Đồng Hới, rất tiện cho bạn tham quan các thắng cảnh lịch sử như: thành Đồng Hới, Quảng Bình quan, lũy Thầy.
Từ thành phố Đồng Hới du khách có cơ hội khám phá rất nhiều địa điểm du lịch hấp dẫn ở đây như:
- Đi về hướng Đông Nam là bãi tắm Nhật Lệ và di tích Bàu Tró, làng du lịch Bảo Ninh.
- Đi theo hướng Tây là khu Di sản thiên nhiên Thế giới Phong Nha – Kẻ Bàng, các di tích lịch sử đường Hồ Chí Minh, khu thương mại cửa khẩu quốc tế Cha Lo-Nà Phàu.
- Theo phía Bắc là các khu danh thắng Lý Hoà, xa hơn một chút là sông Gianh, Đèo Ngang, vũng Chùa, đảo Yến.
- Đi theo hướng Nam bạn có thể tham quan nhà lưu niệm Võ Nguyên Giáp, đền thờ Nguyễn Hữu Cảnh, suối nước khoáng nóng Bang (nguồn nước khoáng duy nhất tại Việt Nam có nhiệt độ sôi tại lỗ phun là 105 độ C), tham quan hồ An Mã…
Tham khảo:
- Đồng Hới – Thành phố du lịch hấp dẫn tại Quảng Bình
- Làng bích họa Cảnh Dương – Ngây ngất nét đẹp chân quê nơi làng biển
Đặc biệt, khi ghé thăm bến bờ Nhật Lệ đừng quên thưởng thức món ram đẻn nóng hổi và nhâm nhi ly rượu đẻn nổi tiếng nơi đây. Những con đẻn biển (một loài rắn biển) thân nhỏ và thon dài từ 1 m đến 2 m, có vảy, mình vằn da nhám, đầu nhỏ đuôi dẹt, được người dân ở đây chế biến kỳ công mang đậm vị biển Nhật Lệ. Mách nhỏ cho bạn, đẻn biển là một loài có giá trị cao trong thực phẩm cũng như chữa bệnh, không thử thì vô cùng đáng tiếc.
Du lịch Quảng Bình bạn sẽ cảm thấy vô cùng đáng tiếc nếu không dành thời gian khám phá hết vẻ đẹp của sông Nhật Lệ. Để trang bị các kinh nghiệm du lịch Quảng Bình siêu cần thiết cho chuyến đi sắp tới, đừng quên tham khảo bài viết: